Diễn từ khai mạc
Kính thưa GS. Trần Thanh Vân, chủ tịch Hội Gặp gỡ Việt Nam,
Kính thưa ông Nguyễn Phi Long, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Định
Kính thưa PGS. Đỗ Ngọc Mỹ, Hiệu trưởng Trường Đại học Quy Nhơn,
Kính thưa các vị khách quý,
Thưa các anh chị em giảng viên và học viên Trường hè Khoa học 2019,
Đã 7 năm nay, cứ đến những ngày hè, chúng ta lại từ muôn phương, vượt hàng nghìn cây số, mang theo nhiều háo hức và cảm xúc, để được gặp nhau và sống trọn vẹn cùng nhau trong bầu không khí của khoa học và tình bạn hồn nhiên, thuần khiết, không vụ lợi của Trường hè Khoa học.
Còn nhớ, Trường hè Khoa học lầu đầu tiên được tổ chức năm 2013 tại Đại học Quốc gia Hà Nội, chỉ vỏn vẹn trong 2 ngày với sự tham gia của 6 giảng viên và 80 học viên. Những giảng viên đầu tiên đó đã chỉ đơn thuần nghĩ rằng: Cần làm một điều gì đó cho thế hệ trẻ. Cần giúp các em rút ngắn thời gian trưởng thành hơn so với thế hệ của chúng tôi.
Vì sao lại như vậy? Vì chúng tôi là những người mò mẫm trên đường khoa học và đã phải trả những giá rất đắt về thời gian và cơ hội trên những bước đường đó. Việc làm khoa học, và trở thành nhà khoa học của chúng tôi, phần lớn là do những lựa chọn ngẫu hứng và đầy cảm tính, nhiều khi do cuộc đời đưa đẩy mà thành, chứ không phải là một lựa chọn của sự thấu hiểu, trong tự do và sau khi suy xét.
Vì lẽ đó, chúng tôi đi lần mò từng bước trên hành trình đó, gần như đi bước nào biết bước đó, chứ không có một lộ trình và kế hoạch rõ ràng, được thảo luận kỹ càng từ mọi góc cạnh.
Vì thế, chúng tôi đã mắc rất niều sai lầm trong việc chọn nước để đến, chọn trường để học, chọn thầy để theo, chọn lĩnh vực để cống hiến, chọn vấn đề để giải quyết. Đặc biệt chúng tôi hầu như không được tranh bị tâm thế và hành trang khi bước chân vào con đường khoa học. Đến khi thực sự hiểu ra, làm khoa học là làm gì, giải quyết vấn đề khoa học thế nào, phương pháp khoa hiệu quả ra sao, cuộc đời là nhà khoa học hay dở thế nào, ngành nghề mình lựa chọn có phù hợp với sở trường của mình… thì đã có chút trễ tràng so với bạn bè quốc tế.
Vì thế, chúng tôi muốn các bạn trẻ, những người đang ngấp nghé bước chân vào con đường khoa học, những người muốn chọn khoa học như một sự nghiệp, không mác phải những sai lầm như chúng tôi đã mắc phải.
Đó chính là lý do Trường hè Khoa học ra đời. Đó cũng là lý do ngay từ ngày đầu tiên, Trường hè khoa học đã xác định rất rõ mục tiêu của mình: chia sẻ kinh nghiệm, chuẩn bị tâm thế, chuẩn bị phương pháp và truyền cảm hứng để cho những ai muốn chọn khoa học như một sự nghiệp có được lựa chọn đúng đắn, rút ngắn thời gian trưởng thành và tránh được những sai lầm thế hệ chúng tôi đã mắc phải.
Cũng vì lẽ đó, Trường hè Khoa học không đơn thuần hướng đến việc trang bị những thông tin và kiến thức khoa học chuyên ngành cụ thể, mà hướng đến việc chuẩn bị tâm thế và hành trang cho các em để các em cân nhắc và lựa chọn xem con đường khoa học có thực sự phù hợp với mình không.
Nói cách khác, trường hè hướng đến việc tạo ra nhà khoa học, thay vì dạy khoa học.
Chính vì thế, học viên của trường hè đến từ nhiều ngành khác nhau, và chương trình của trường hè cũng có nhiều điểm độc đáo, khác biệt.
Chúng tôi không phải là những nhà khoa học xuất sắc nhất của thế hệ mình, nhưng tấm lòng của chúng tôi với khoa học, với thế hệ trẻ thì hồn nhiên, trong sáng và chưa bao giờ phai nhạt.
Có lẽ vì thế mà Trường hè sau khi ra đời đã nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của các giảng viên và các nhà tài trợ, tất cả đều trong tinh thần khoa học trong sáng, vô vụ lợi.
Nhờ đó Trường hè đã vượt qua nhiều khó khăn do hạn chế về nguồn lực, để có được kết quả như chúng ta đang thấy.
Năm nay là năm thứ 7 của Trường hè khoa học, cũng là năm đầu tiên Trường hè được tổ chức trong bốn ngày liên tiếp, tại ICISE, một trong những trung tâm hội nghị hội thảo khoa học đẳng cấp quốc tế.
Năm nay cũng là năm Trường hè nhận được số hồ sơ ứng tuyển cao kỷ lục: Gần 1800 hồ sơ ứng tuyể cho 160 suất học chính thức của Trường hè. Đây là dấu mốc phát triển đáng mới cần của Trường hè mà bất cứ ai quan tâm và ủng hộ cũng đều lấy làm vui mừng.
Có được những kết quả ấn tượng như thế là nhờ công sức của BTC địa phương, các tình nguyện viên đã làm việc trong nhiều tháng để chuẩn bị cho Trường hè.
Có được kết quả như thế cũng là nhờ sự tin tưởng và đồng hành của các nhà tài trợ của Trường hè.
Thay mặt BTC, chúng tôi xin cảm ơn các nhà tài trợ của Trường hè Khoa học 2019, bao gồm:
- Quỹ Gặp gỡ Việt Nam – Trung tâm Quốc tế về Khoa học và Giáo dục Liên ngành ICISE, nhà bảo trợ của Trường hè khoa học 2019,
- UBND tỉnh Bình Định,
- Vin University Project,
- Đại học Quy Nhơn,
- Đại học Quốc gia Hà Nội
- Công ty sách khoa học Omega plus,
- Trung tâm nghiên cứu Depocen, Công ty GiapGroup, Học viện sáng tạo S3.
Cuối cùng, xin cảm ơn các học viên đã vượt qua nhiều chặng đường dài để có mặt tại đây ngày hôm nay. Trường hè này là của các bạn. Trường hè sinh ra là vì các bạn. Vì thế, hãy khám phá, hãy dấn thân, hãy vạch ra con đường của riêng mình, để đến ngày cuối cùng, các bạn sẽ biết mình có muốn trở thành nhà khoa học và lựa chọn khoa học như một sự nghiệp. Và xa hơn, các bạn sẽ từng bước trả lời được những câu hỏi rất cơ bản của nhân sinh, như: Tôi là ai, tôi sẽ làm gì với khoa học, tôi sẽ làm gì với cuộc đời mình…
Làm được như vậy, các bạn sẽ có được chuẩn bị kỹ càng cả về tâm thế và kỹ năng, phương pháp khi dấn thân vào con đường khoa học, trong tự do lựa chọn và suy xét kỹ càng.
Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng của Ban tổ chức, sự nhiệt tình và tinh thần vô vị lợi vì khoa học của các giảng viên, tình nguyện viên và các nhà tài trợ, đặc biệt là sự dấn thân học tập và khám phá của các bạn học viên, tôi tin tưởng Trường hè khoa học 2019 sẽ thành công ngoài mong đợi, và sẽ trở thành một dấu mốc đáng nhớ trong cuộc đời của mỗi chúng ta.
Thay mặt Ban tổ chức, tôi xin tuyên bố: Khai mạc Trường hè Khoa học 2019!
Nhà đồng sáng lập trường hè
TS. Giáp Văn Dương